Organisatieopstellingen
Organisatieopstellingen zijn een innovatieve en systemische benadering die helpt bij het onderzoeken van de dynamieken binnen organisaties, teams en werkomgevingen. Deze methodiek is afgeleid van de familieopstellingen en wordt gebruikt om verborgen structuren, interacties en verhoudingen zichtbaar te maken die invloed hebben op de effectiviteit van een organisatie. Hier zijn enkele belangrijke aspecten van organisatieopstellingen.
Wat zijn organisatieopstellingen
Organisatieopstellingen zijn een methodiek waarbij deelnemers de relaties en structuur binnen hun organisatie letterlijk en visueel in kaart brengen. Dit gebeurt vaak door representanten (personen of objecten) te plaatsen die verschillende elementen van de organisatie vertegenwoordigen, zoals teams, afdelingen, klanten of zelfs abstracte concepten zoals cultuur en waarden. Deze visuele representatie helpt om onzichtbare patronen en onderliggende dynamieken te identificeren.
Gratis eBook familie- en organisatieopstellingen
Doel en voordelen van organisatieopstellingen
Het doel van organisatieopstellingen is om inzicht te krijgen in de interacties binnen een organisatie en te begrijpen hoe deze de prestaties, samenwerking en cultuur beïnvloeden. Enkele voordelen van organisatieopstellingen zijn:
-
Inzicht in Structuren en Dynamieken: Het maakt het mogelijk om te zien hoe verschillende onderdelen van de organisatie met elkaar in relatie staan, wat kan leiden tot betere communicatie en begrip.
-
Identificatie van Blokkades: Door de opstelling kunnen deelnemers obstakels en belemmeringen in de samenwerking of organisatiecultuur zichtbaar maken. Dit helpt bij het identificeren van problemen die anders misschien onopgemerkt zouden blijven.
-
Faciliteren van Verandering: Organisatieopstellingen bieden een proces om de nieuwste inzichten en veranderingen te verkennen en implementeren, wat kan leiden tot een verbeterde samenwerking en effectievere strategieën binnen de organisatie.
-
Teamontwikkeling: Deze opstellingen kunnen de onderlinge relaties en rollen binnen een team verduidelijken, waardoor teamleden effectiever kunnen samenwerken en hun prestaties kunnen verbeteren.
Toepassingen van organisatieopstellingen
Organisatieopstellingen worden vaak toegepast in verschillende contexten, waaronder:
-
Leiderschapstraining: Voor leiders en managementteams om hun rol binnen de organisatie beter te begrijpen en effectievere leiderschapsstrategieën te ontwikkelen.
-
Teamontwikkeling: Voor teams die de samenwerking en onderlinge dynamiek willen verbeteren.
-
Cultuurverandering: Voor organisaties die hun cultuur willen onderzoeken en positieve veranderingen willen bewerkstelligen.
-
Probleemoplossing: Voor het identificeren en oplossen van structurele of strategische problemen binnen de organisatie.
Een paar voorbeelden van organisatieopstellingen uit de praktijk:
Voorbeeld 1 Nieuwe opdrachten blijven uit
Een adviesbureau bestaat al 25 jaar uit twee eigenaren: Peter en Bas. Peter vraagt de opstelling aan omdat hij niet gelukkig meer is met de situatie binnen het bedrijf en zich afvraagt hoe het verder moet en wat daarvoor nodig is.
We vragen hem op te stellen: zichzelf, zijn compagnon Bas en het bedrijf.
De representant van Bas loopt direct de cirkel uit naar de muur van de ruimte. Hij loopt letterlijk weg van het bedrijf. Dat nemen we letterlijk waar. Hij heeft een starende blik naar beneden, wat aangeeft dat hij met iets anders bezig is dan het bedrijf. Er is geen communicatie zichtbaar tussen de twee compagnons. We vragen de representant van Peter om Bas erbij te gaan halen en één en ander aan te gaan kijken. Bas geeft aan dat hij niet meer geïnteresseerd is in het bedrijf. Hij is met andere zaken bezig. We weten niet met wat, maar zeker is dat het om persoonlijke blokkades gaat. Hij wil helemaal niets.
Na de opstelling gaan Peter en Bas met één van ons in gesprek. Voor Bas blijkt echter geen enkele beweging mogelijk. Hij wil niets aangaan of aankijken.
Hoe hard de conclusie ook luidt: een scheiding van wegen is de enige optie. Na 25 jaar wordt het bedrijf opgeheven. Maar voor Peter komt er weer ruimte. Hij bouwt binnen een jaar een succesvol, prachtig, nieuw bedrijf op met een nieuwe partner.
Voorbeeld 2 Inkomsten zijn beduidend lager dan jaren ervoor
Erik heeft een eenmanszaak en vraagt zich af waarom de opbrengsten de laatste jaren beduidend lager zijn dan acht jaar geleden.
We vragen hem om de volgende zaken op te stellen: zichzelf, zijn bedrijf, oude projecten, nieuwe projecten, een huidig project en geld.
We zien weinig beweging aan het begin van de opstelling. Iedereen staat wat nietszeggend naar elkaar te kijken. De enige zichtbare beweging is dat geld zich begeeft richting oude projecten. De oude projecten waar geld mee werd verdiend. Verder gebeurt er nagenoeg niets. Tot het moment waarop ik vraag wat er acht jaar geleden gebeurd is in het leven van Erik. Hij schrikt van deze vraag en hij vertelt met veel moeite dat hij toen gescheiden is van zijn vrouw, waar hij nog steeds heel veel alimentatie aan moet betalen. Hij voelt hierbij veel wrok en is heel boos op deze situatie. Ik vraag hoe zijn ex-vrouw heet. Erik begint nu te snikken en het wordt duidelijk hoe hoog zijn verdriet, maar vooral zijn wrok zit. Hij kan haar naam nauwelijks uitspreken. Het is glashelder dat dit alles in de weg staat. Een persoonlijke blokkade van Erik die er als eigenaar van het bedrijf verantwoordelijk voor is dat de geldstroom niet meer is wat het vroeger was.
Dan vraag ik hem zijn hart op te stellen. Op dat moment komt er beweging in de opstelling. Ik vraag hem zijn ex-vrouw aan te kijken en alles te voelen wat hij voelt: boosheid, wrok en vooral het verdriet wat daaronder zit. Als dit gebeurd is, komen de verschillende projecten in beweging. Gezichtsuitdrukkingen veranderen van star naar blij. Wat duidelijk wordt, is dat op het moment dat Eriks hart weer geopend wordt, het ook weer kan gaan stromen binnen zijn bedrijf. Het geld loopt naar huidig project en kijkt ook nieuwe projecten blij aan.
Wat duidelijk wordt is dat een eigenaar zijn bedrijf is. Als het goed gaat met de eigenaar en daar geen verborgen blokkades werkzaam zijn, dan stroomt het binnen het bedrijf. En dan is dat ook zichtbaar op de bankrekening. Werk harder aan jezelf dan aan je bedrijf.
Voorbeeld 3 Dreiging van een faillissement
Kees en Bart hebben een dienstverlenend bureau en kloppen aan met de vraag waarom er al maandenlang geen nieuwe opdrachten binnenkomen.
We stellen het bedrijf op, de opdrachtgevers en beide partners. Wat zichtbaar wordt, is dat Kees en Bart op zodanige wijze voor hun bedrijf staan dat het bijna niet te zien is. Er gebeuren onderling ineens een hele hoop grappige dingen tussen de representanten. Er begint ontspanning te komen en dat voelt erg goed. Ze zijn zo akelig serieus met hun bedrijf bezig dat ze in de kramp zitten en daarmee hun bedrijf vastzetten. Kees en Bart zijn alleen maar met hun bedrijf bezig en doen niets anders dan dat. Verder blijkt ook nog dat hun bedrijf op internet niet goed genoeg zichtbaar is.
Het advies voor hen luidt: laat los en ga eens een tijdje iets anders doen dan alleen maar met het bedrijf bezig te zijn.
De opstelling leidt bij beide partners tot hele diepe inzichten die ze de volgende dag direct gaan toepassen.
Een dag na de opstelling melden zich – na maanden - twee nieuwe opdrachtgevers!
Maanden later komen ze om in de nieuwe opdrachten.
Teamontwikkeling
Een bijzondere werkvorm binnen het werken met organisatieopstellingen is het werken met teams; zogenaamde teamopstellingen. Deze wordt gebruikt in situaties waar teamontwikkeling om een andere aanpak vraagt en reguliere coaching & training niet voldoende resultaat biedt.
Situaties die herkent worden maar waar (nog geen) geen causale oorzaak aan verbonden kan worden. Problemen of vraagstukken waardoor een team zich niet kan ontwikkelen.
Vraagstukken waar de Ynnergymethode behulpzaam kan zijn.
De Ynnergymethode is een bewezen aanpak voor individuen, maar ook voor organisaties die aan de slag willen met het versterken van de samenwerking en verbinding binnen een team.
Holistisch leiderschap speelt hierin een belangrijke rol. Het moedigt een integrale benadering aan waarbij leidinggevenden aandacht hebben voor alle aspecten van de organisatie, zowel op individueel als collectief niveau.
Dit bevordert een cultuur van openheid, samenwerking, transparantie en verantwoordelijkheid, wat de algehele communicatie en effectiviteit van de organisatie versterkt.
Hoe werken teamopstellingen
Tijdens teamopstellingen wordt gewerkt met de teamleden zonder representanten van buiten de organisatie. Voordelen van deze methode;
Conclusie: Organisatieopstellingen en teamopstellingen zijn krachtige tools voor organisaties om verborgen dynamieken te verkennen en te begrijpen. Door deze methode te integreren, kunnen organisaties effectiever functioneren, betere communicatie bevorderen en positieve veranderingen stimuleren in hun culturen en structuren. Het biedt een waardevolle kans voor groei en ontwikkeling, niet alleen voor individuen, maar voor de organisatie als geheel.
Ynnergy is specialist in de systemische benadering van problemen of vraagstukken. Wil je weten wat Ynnergy voor jouw organisatie kan betekenen, neem contact op met Jan Busschers.
Contact
